16/3/10

Aínda escoitas aos porcos, Clarice?


(Publicado en Zona Temporalmente Autónoma, A Peneira nº 69– Ano VII –marzo, 2010)

Non sempre fun de bo comer. O pracer pola comida converteuse nunha das poucas cousas que adquirín coa idade e coa experiencia. Digamos que tiven unha preadolescencia de Nocilla e unha adolescencia de beiconconqueixo; malcomín polos vinte entre espaguetis, churrascos, maicitos das cervexas, pero agora, con trinta e poucos, fago a ola diante dun cocido e persígnome en acción de gracias se teño diante uns canelóns de bacallau e espinacas de La Cueva.
E non crean que foi un camiño de rosiñas, non tal, esta a miña evolución dende a cociña «basical minimalist» – é dicir, de pan e fiambre – ata descubrir que o forno tiña máis utilidades que secar os calcetíns. Levoume o seu tempo. Tiven incluso que resolver fundamentais conflitos internos, especialmente no tocante ao sacrificio animal. Admito que sempre fun vexetariano de vocación, aínda que na práctica exercitei como carnívoro. A miña progresión cara este postrero omnivorismo foi producida pola mirada que meu pai me dedicou cando entrei por casa un día e sentenciei que dende aquel momento negábame a comer carne. Meu pai levantou a vista, miroume a fito, e con esa sutileza fantástica das miradas cargadas de contido eu deixei de ser vexetariano. Ipso facto. Fun vexetariano catro segundos. Teñamos en conta que naquela mesa de cea meu pai era carniceiro, miña nai era carniceira, meu irmán era carniceiro, e traballaba e traballara coa carne gran parte da miña familia dende a creación de Frigolouro. E debido á aquela mirada que agora agradezo continúo gozando dos placeres do chuletón. Non podo dicir que a miña vida non estea relacionada coa carne, non señor. Con trece anos coñecía gran parte dos matadoiros do sur de Galicia, e visitaba con frecuencia os grandes mercados gandeiros de Salgueiriños e Escairón. Non negarei que o polbo «á feira na feira» contribuía a que quedaran gravadas no meu recordo aquelas xornadas fantásticas, como tampouco refuto que esta conxuntura insensibilizoume un chisco no tocante ao sacrificio dos animais, con fins exclusivamente alimenticios. Pero tampouco tanto.
Aínda distingo entre ir a un matadoiro e vivir nun matadoiro. E cando vexo pasar eses olorosos camións cheos de porcos pola rúa porriñesa do Progreso acódenme á mente aquelas xornadas gandeiras da miña infancia. E penso no paradoxo que representa para os porcos ese camiño nos camións-mofeta: camiño que para nós é do progreso e para eles corredor da morte. Pola noite, cando aínda permanece no ambiente do pobo un sutil recordo do aroma porcino, un pode pasear pola rúa Manuel Rodríguez entre os alaridos de centos de porcos que están a ser sacrificados, e tentar adiviñar a forma de utilizar esa banda sonora como reclamo turístico. Se cadra, podiamos bautizar o muro do Cando como «O muro das lamentacións», que corre un tupido velo sobre todo aquelo que non gusta, vía incluída, ou facer unha curtametraxe para Cans, unha versión de Apocalipse Now con alguén que interpretara a Robert Duvall na guerra do Vietnam, con sombreiro e torso espido, substituíndo o ruído dos helicópteros por sonoros gruñidos, enunciando filosófico “Cheiras iso, verdade? É porco, nada no mundo cheira como iso. Gústame o olor a porco pola mañá. Levamos toda a noite cortándolles o pescozo e agora xa non queda ningún deses porcos de merda”. Non che sei… como reclamo turístico pode que non quede elegante, se cadra resulta pouco atraínte, pero tampouco é cuestión de que todos os pobos teñamos que vivir do turismo. Alguén ten que facer o beicon.
O certo é que temos o tema metido na cabeza. E así cando a sabedoría popular porriñesa debe bautizar algún espazo público sen nome sempre bota man da gastronomía. Aí está o Cruce do Costilleta, o Camiño do Colesterol ou a Praza do Lizarrán, da que coñezo xente que se mudou por cousa das noites de insomnio consecuencia de vivir no medio dun matadoiro. Se cadra aí podiamos facerlle un busto a Haníbal Lecter e rebautizala como A Praza do Silencio dos Cordeiros, ou do Silencio dos porcos, con Jodie Foster no papel de Clarice, aquela muller que aínda despertaba polas noites escoitando os gritos dos animais sacrificados na súa infancia.