9/7/08

Zume de laranxa

(Publicado en Zona Temporalmente Autónoma, A Peneira nº 49 – Ano V –xullo, 2008)

Na cola do supermercado un home protesta con evidente derrotismo, axitando unha botella de viño tinto nas mans, “¿Como que 1,45 €? Onte valía 1,30 €”. A caixeira, resignada – ela tamén ten o seu -, encolle os ombros “Xa sabe… todo sube”. O home paga e vaise, resignado, mentres murmura “¡Pero que país de merda!” e a caixeira asinte con complicidade.
Disque os cartos son como a enerxía: nin se crean, nin se destrúen, que soamente se transforman, que soamente cambian de mans. E nesta época de cris.., perdón, de desaceleración acelerada da economía, de re-axuste estrutural, de conxuntura financeira en retroceso e de… vaia, de crise económica, as xentes do común observamos como os cartos que entran por un lado vanse polo outro sen sequera saudar. Un pouco por aquí e outro pouco por alí, como quen non quere a cousa todo sube “porque todo sube” mentres os poderes públicos miran para outro lado: suben os alimentos de primeira necesidade porque sube o transporte porque sube o petróleo porque sube o transporte porque suben os alimentos de primeira necesidade... loxicamente. Un lío. A luz… sube, ¿como non vai subir? ata un 35 %, pero non para que as eléctricas gañen máis cartos, non – despois de todo, en plena “desaceleración acelerada”, no que vai de ano están gañando un 59 % máis que o anterior -, a luz sube para “que aforremos”. Un lío, tío. E para que aforremos aínda máis propóñennos a medida de traballar 65 horas á semana. Fenómenos.
Somos, as xentes do común, como un pozo sen fondo onde cada quen arrampla o que pode. Mentres me retiran a carteira do peto e van sacando cartos dela, me din que si o déficit… que si a inflación… que si os tipos de interese… que si o euribor ou que si o barril de cru Brent… que si o carallo 29 ¡Ei, frea aí, home! que eu fun estudante de Letras e nesas cousas me perdo un pouco; e se pago a un exército de ministros, conselleiros, directores xerais e variada fauna da Economía e das Finanzas públicas será para que eles me miren esas cousas e procuren que a miña carteira se vaia enchendo de cartos, non a inversa.
Hai pouco tempo estaba eu nun bar dun festival, no que o prezo dos cubatas ía subindo a medida que pasaba o tempo; porque ante a grande demanda seguíase a lóxica de quen paga 3 €, paga 4, e quen pode pagar 4 malo será que non chegue a 5. Alcanzando un punto económico extremo, a demanda comezou a baixar e o prezo baixou con ela: ai, jesús, pareciamos alí “brokers” de Wall Street esperando diante a ver si baixaban ou subían os cubatas para inverter ou non. Pero unha cousa é que pasen estas cousas nun bar dun festival, que o toma un medio a cachondeo, e outra que pase nun Estado co prezo da comida, do carburante ou da vivenda. E non é o mesmo por tres razóns ben sinxelas:
- Os cubatas son máis ou menos prescindibles, pero a comida, o carburante e a vivenda non.
- Aos poderes públicos dun Estado supóñense maior seriedade, compromiso e responsabilidade cara o cidadán que o camareiro dun bar, entre outras cousas porque lles pagamos unha boa pasta por elo.
- O Estado non é unha empresa privada cuxo obxectivo sexa conseguir o máximo beneficio económico, por medio de impostos directos ou indirectos. Máxime cando o beneficio lógrase a custa da ruína dos cidadáns aos que serve, que se converten en laranxas no espremedor, e máxime cando os beneficios non son redistribuídos e gozados por eses cidadáns. Que o país sexa rico non quere dicir que os seus cidadáns se beneficien desa riqueza á que contribúen. Se cadra, catro ou cinco elementos.